Çocuklarda Kabızlık Nedenleri ve Önlenmesi
Kabızlık çocuklarda yaygın bir sorun olup, özellikle 2-3 yaşlarında lazımlık eğitimi aldıkları dönemde sıklıkla rastlanır. Kabızlık çeken bir çocuğun seyrek dışkılaması veya sert, kuru dışkıları vardır.
Yaygın nedenler arasında erken tuvalet eğitimi ve diyetteki değişiklikler yer alır. Çocuklarda çoğu kabızlık vakası geçicidir.
Çocuğunuza, lif açısından zengin meyve ve sebze vermek ve daha fazla su içmeye teşvik etmekle kabızlık haifiletilebilir. Çocuğunuzun doktorunun onayıyla, kaka yumuşatıcı ilaçlarla kullanılabilir.
Çocuklarda Kabızlık Belirti ve Bulguları Nelerdir?
Çocuklarda kabızlık belirtileri ve bulguları şunlardır:
Haftada üçten az dışkılama
Sert, kuru ve çıkarması zor kaka
Dışkılama sırasında ağrı veya acı çekme
Karın ağrısı
Çocuğun iç çamaşırında sıvı veya macunsu dışkı izleri (dışkının rektumda biriktiğini gösteren bir işaret)
Sert dışkının yüzeyinde çizgi şeklinde kan görülmesi.
Çocuğunuz dışkılarken acı duymaktan korkuyorsa, kaka yapmaktan kaçınmaya çalışabilir. Çocuğunuzun bacak bacak üstüne attığını, kalçasını sıktığını, vücudunu büktüğünü veya tabure tutmaya çalışırken surat astığını fark edebilirsiniz.
Çocuklarda Kabızlığın Nedenleri Nelerdir?
Kabızlık en çok dışkı sindirim sisteminde çok yavaş hareket ettiğinde ortaya çıkar ve dışkının sertleşmesine ve kurumasına neden olur. Bazen bariz bir sebep yoktur.
Aşağıdakiler dahil birçok faktör çocuklarda kabızlığa katkıda bulunabilir:
Çocuğun dışkıyı tutması. Çocuğunuz, tuvalete gitmekten korktuğu veya oyuna ara vermek istemediği için dışkı yapma dürtüsünü görmezden gelebilir. Bazı çocuklar umumi tuvaletleri kullanmaktan rahatsız oldukları için evden uzaktayken dışkılamayı ertelerler.
Büyük, sert dışkıların neden olduğu ağrılı dışkılama da kaka tutmaya neden olabilir. Eğer kaka yapmak acıtıyorsa, çocuğunuz bu üzücü deneyimin tekrarından kaçınmaya çalışacaktır.
Yeterince sıvı içmemek
Tuvalet eğitimi sorunları. Lazımlık (veya tuvalet) eğitimi sırasında kendini baskı altında hissedip, dışkısını tutabilir. Tuvalet eğitimine çok erken başlarsanız, çocuğunuz isyan edip yapmak istemeyebilir. Tuvalet eğitimi bir irade savaşı haline gelirse, kaka yapma dürtüsünü görmezden gelir ve bu durum, değiştirilmesi zor bir alışkanlık haline gelebilir.
Diyette değişiklikler. Çocuğunuzun beslenmesinde lif açısından yeterince zengin meyve ve sebze veya sıvı bulunmaması kabızlığa neden olabilir. Çocukların kabız hale gelmesinin en yaygın dönemlerinden biri, tamamen sıvı bir diyetten katı yiyecekler içeren bir diyete geçmeleridir.
Günlük normal yaşamdaki değişiklikler. Çocuğunuzun rutinindeki herhangi bir değişiklik - seyahat, sıcak hava veya stres gibi - bağırsak işlevini etkileyebilir. Çocukların okul veya kreşe ilk başladıklarında, yeni eve taşınmak veya yeni bir bebeğin gelmesi durumunda kabızlık yaşamaları daha olasıdır.
İlaçlar. Bazı depresyon ilaçları ve diğer çeşitli ilaçlar kabızlığa katkıda bulunabilir.
İnek sütü alerjisi. İnek sütüne alerjisi veya çok fazla süt ürünü (peynir ve inek sütü) tüketmek bazen kabızlığa neden olur.
Aile öyküsü. Kabızlık yaşayan aile üyeleri olan çocukların kabızlık geliştirme olasılığı daha yüksektir. Bu, paylaşılan genetik veya çevresel faktörlerden kaynaklanıyor olabilir.
Tıbbi durumlar. Nadiren, çocuklarda kabızlık anatomik bir bozukluğu, metabolik veya sindirim sistemi problemini veya altta yatan başka bir durumu gösterir.
Çocuklarda kabızlık gelişmesini Kolaylaştıracak Risk faktörleri Nelerdir?
Kabızlığın aşaıdaki özellikleri taşıyan çocuklarda gelişme olasılığı daha yüksektir:
Hareketsiz
Yeterince lif yemeyen
Yeterince sıvı içmeyien
Bazı antidepresanlar dahil belirli ilaçları alan
Anüs veya rektumu etkileyen tıbbi olumsuz bir durum varsa
Nörolojik bir bozukluk varsa.
Çocuklarda Kabızlığın Yol Açabileceği Kötü Sonuçlar (Komplikasyonlar)
Çocuklarda kabızlık rahatsız edici olsa da, genellikle ciddi değildir. Bununla birlikte, kabızlık süregen hale gelirse, aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:
Anüs çevresindeki deride ağrılı çatlaklar (anal fissürler)
Rektumun anüsten çıktığı rektal prolapsus durumu,
Dışkı biriktirme
Etkilenen dışkının kolon ve rektumda toplanması ve dışarı sızması nedeniyle istemsiz kaka kaçırma
Kabızlık Bulunan Bir çocuğu Ne Zaman Doktora Götürmeli?
Çocuklarda kabızlık genellikle ciddi değildir. Bununla birlikte, kronik (süregen) kabızlık istenmeyen sonuçlara yol açabilir veya altta yatan bir hastalığa işaret edebilir. Kabızlık iki haftadan uzun sürerse veya aşağıdaki belirtilere eşlik ederse çocuğunuzu doktora götürün:
Ateş
Yememek
Dışkıda kan
Karın şişmesi
Kilo kaybı
Dışkılama sırasında ağrı
Bağırsağın bir kısmının anüsten çıkması (rektal prolapsus)
Çocuklarda Kabızlığı Önlemek İçin Alınabilecek Önlemler Nelerdir?
Çocuklarda kabızlığı önlemeye yardımcı olmak için:
Çocuğunuza yüksek lifli yiyecekler verin. Lif açısından zengin bir diyet, çocuğunuzun vücudunun yumuşak, hacimli dışkı oluşturmasına yardımcı olabilir. Çocuğunuza meyveler, sebzeler, fasulye ve tam tahıllı gevrekler ve ekmekler gibi daha yüksek lifli yiyecekler yedirin. Çocuğunuz yüksek lifli bir diyete alışkın değilse, gaz ve şişkinliği önlemek için günde sadece birkaç gram lif ekleyerek başlayın.
Çocuğunuzu bol sıvı içmeye teşvik edin. Su genellikle kabızlığı önlemede en iyisidir, ancak kabızlık ortaya çıktıktan sonra fazla su vermek tek başına yardımcı olmaz.
Fiziksel aktiviteyi teşvik edin. Düzenli fiziksel aktivite, normal dışkılamayı uyarmaya yardımcı olur.
Bir tuvalet rutini oluşturun. Yemeklerden sonra çocuğunuzun tuvaleti kullanması için düzenli olarak zaman ayırın.
Çocuğunuza tuvalete gitmesini hatırlatın. Bazı çocuklar oyuna o kadar dalarlar ki dışkı yapma dürtüsünü görmezden gelirler. Bu tür gecikmeler sık sık meydana gelirse, kabızlığa katkıda bulunabilir.
Yardımcı ol. Sonuçları değil, çocuğun çabalarını ödüllendirin. Dışkılamaya çalışan çocuklara küçük ödüller verin. Olası ödüller, yalnızca tuvalete gittikten sonra (veya muhtemelen tuvalet sırasında) mevcut olan çıkartmalar veya özel bir kitap veya oyunu içerir. Ve iç çamaşırını kirleten bir çocuğu cezalandırmayın.
İlaçları gözden geçirin. Çocuğunuz kabızlığa neden olan bir ilaç kullanıyorsa, doktoruna diğer ilaç seçeneklerini sorun.
Çocuklarda Kabızlık Durumunda Yenilmesi Tavsiye Edilen Gıdalar Nelerdir?
Günlük diyette kepek miktarını artırın
Öğütülmemiş kepek veya kepek gevreği
Kepekli çörek
Öğütülmüş buğday
Yulaf ezmesi
Yüksek lifli kurabiyeler
Tam buğday ekmeği
Tahıl karışımından oluşan tatlı
Çiğ soyulmamış meyve ve sebzeleri teşvik edin
Kuru erik, İncir, Kuru Üzüm
Şeftali, Armut, Kayısı
Fasulye, Bezelye
Kereviz
Karnabahar, Brokoli, Lahana