Çocukluk Çağı Döküntülü Hastalıkları
Çocuklarda deri döküntüleri
Çocukluk döküntüleri yaygındır ve genellikle endişe edilecek bir durum değildir. Çoğu döküntü zararsızdır ve tedaviye gerek kalmadan kendiliğinden kaybolur.
Ancak, çocuğunuzda bir döküntü var ve hasta görünümlüyse veya endişeleriniz varsa doktorunuza başvurun. Doktorunuz döküntünün nedenini araştıracak ve tedavi gerekliyse uygun ilaçlar verecektir.
Bu yazımız, döküntüye hangi hastalığın neden olabileceği hakkında daha iyi bir fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır. Ancak bu sayfadaki bilgilere dayanarak çocuğunuzun hastalığını kendinizin teşhis etmeye çalışması çok tehlikeli sonuçlara yol açabilir. Çünkü benzer döküntüler ciddiyet derecesi çok farklı hastalıklarda ortaya çıkabilir. Doğru tanıyı mutlaka bir çocuk doktoru koymalıdır.
Meningokoksemi (Menenjit son yıllarda daha seyrek olmasına rağmen, döküntü ile birlikte olan menenjitin diğer belirti ve semptomlarının farkında olmak önemlidir)
Çocukluk çağı deri döküntülerinin içinde en tehlikelisi meninjitle de birlikte olabilen, meningokoksemidir. Döküntüyle birlikte çocuğunuzda şu belirtilerden biri veya bir kaçı varsa acilen hastaneye başvurmanız gerekir: Başı geriye atarak uyuma, ense sertliği (başı öne eğemey karşı direnç), ışıktan rahatsızlık duyma, dalgınlık ve uykuya eğilim, titreme, çok soğuk el ve ayaklar, üzerine bastığınızda solmayan bir döküntü.
Çocuklarda cilt kızarıklıkları ve döküntülerin en yaygın nedenleri
Selülit
Selülit, cildin ve altındaki dokunun katmanlarının bir enfeksiyonudur. Etkilenen bölge kırmızı, ağrılı, şiş ve sıcak olacaktır. Vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir. Çocuğunuzun ateşi de olacaktır.
Çocuğunuzun cildindeki bir alan aniden kırmızı, sıcak ve hassas olursa hemen doktorunuza görünün. Selülit genellikle semptomları değerlendirip cildi inceleyerek teşhis edilebilir. Antibiyotik tedavisine iyi yanıt verir.
Suçiçeği
Suçiçeği çoğu çocuğun bir noktada yakalandığı viral bir hastalıktır. En sık 10 yaşın altındaki çocukları etkiler. Son yıllarda aşılanma ile sıklığı azalmıştır.
Kaşıntılı döküntüler sıvı dolu kabarcıklara dönüşür. Bir süre sonra inen kabarcıklar kabuklanırlar. Bazı çocuklarda vücudun sadece belli noktalarında bulunurken, diğerlerinde tüm vücuda yayılabilir. Etkilenen bölgeler, yüz, kulak ve kafa derisinde, kolların altında, göğüste ve göbekte ve kollarda ve bacaklarda görülür. En önemli özelliği lezyonların farklı yaşta olmasıdır. Yani bazıları henüz kırmızı döküntü şamasındayken, diğerleri kabarcık şeklinde veya kabuklanmış olabilir. Başka bir özelliği de çoğu döküntülü hastalığın aksine, saçlı deriyi tutmasıdır.
Suçiçeği için özel bir tedavi şekli yoktur, ancak semptomları hafifletmek için bazı ilaçlar verilebilir. Olabildiğince gereksiz ilaç kullanmaktan kaçınılmalıdır. Örneğin, parasetamol ateşi hafifletmeye yardımcı olabilir ve kaşıntıyı hafifletmek için kalamin losyonu ve soğutma jelleri kullanılabilir. Suçiçeğinde, aspirin’in öldürücü olabilen Reye sendromuna yol açma riski nedeniyle, bu çocuklarda asla aspirin kullanmamak gerekir.
Egzama
Egzama, cildin kaşıntılı, kırmızı, kuru ve çatlamış olmasına neden olan, uzun süreli bir durumdur. En yaygın tip, esas olarak çocukları etkileyen ancak yetişkinliğe devam edebilen atopik egzamadır.
Atopik egzama yaygın olarak dizlerin arkasında veya dirseklerde, boyunda ve kulak arkasında. Ciddi bir durum değildir, ancak çocuğunuz daha sonra herpes simpleks virüsü ile enfekte olursa, egzamanın egzama herpeticum adı verilen önemli bir hastalığa neden olabilir.
El ayak ve Ağız Hastalığı
El, ayak ve ağız hastalığı, yaygın bulaşıcı bir enfeksiyon olup, el ve ayaklarda kabarcıklara ve dilde ülserlere neden olan yaygın bir çocukluk hastalığıdır. Ayrıca ateşe neden olur ve çocuğunuz soğuk algınlığına sahip olabilir.
Küçük çocuklarda (özellikle 10 yaşın altındaki çocuklarda) en sık görülür, ancak daha büyük çocukları ve yetişkinleri de etkileyebilir.
El, ayak ve ağız hastalığının tedavisi yoktur ve kolayca yayılır, bu nedenle çocuğunuzu iyileşinceye kadar okuldan veya kreşten uzak tutmalısınız. Çocuğunuzun bağışıklık sistemi virüsle savaşacak ve yaklaşık yedi ila 10 gün sonra virüs vücuttan temizlenecektir. Çocuğunuza bol sıvı içirin ve yemek ve yutma rahatsız edici ise, patates püresi, yoğurt ve çorba gibi yumuşak yiyecekler verin.
İltihaplı isilik (impetigo)
Impetigo, yaralara ve kabarcıklara neden olan yaygın ve oldukça bulaşıcı bir cilt enfeksiyonudur. Genellikle ciddi değildir ve genellikle bir hafta içinde iyileşir. İki tür impetigo vardır - büllöz ve büllöz olmayan.
Büllöz impetigo tipik olarak gövdeyi (vücudun bel ve boyun arasındaki alanı) etkiler ve birkaç gün sonra patlayan sıvı dolu kabarcıkların sarı bir kabuk bırakmasına neden olur.
Çocuğunuzda impetigo olduğunu düşünüyorsanız doktorunuza danışın. Bir krem veya tablet şeklinde antibiyotikler reçete edilecektir. Bu, hastalığın uzunluğunu yaklaşık yedi ila 10 güne indirmelidir.
Kızamık
Kızamık, küçük çocukları en çok etkileyen oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Şu anda Türkiye'de kızamık, kabakulak ve kızamıkçık (KKK) aşısının yaygın uygulaması ve etkinliği nedeniyle nadirdir.
Kızamık genellikle ateş ve gözlerde kızarıklıkla başlar. Birkaç gün sonra, baş veya boyunda kırmızı-kahverengi bir döküntü görülür ve vücudun geri kalanına yayılır. Kızamık döküntüsü kırmızı-kahverengi lekelerdir. Genellikle baş veya üst boyundan başlar ve daha sonra vücudun geri kalanına yayılır. Çocuğunuzda ateş ve soğuk algınlığı benzeri belirtiler de olabilir.
Çocuğunuzun kızamık olduğunu düşünüyorsanız derhal doktorunuza danışın.
Kızamık genellikle başka sorunlara neden olmadan yaklaşık yedi ila 10 gün içinde geçer. Parasetamol veya ibuprofen ateş, ağrı ve ağrıları hafifletmek için kullanılabilir (16 yaşın altındaki çocuklara aspirin vermeyin). Ayrıca, sıvı kaybını önlemek için çocuğunuzun bol su içtiğinden emin olun.
Kızıl
Kızıl, genellikle iki ila sekiz yaş arasındaki çocukları etkileyen oldukça bulaşıcı bir bakteriyel enfeksiyon sonucu gelişir. Dokunulduğunda zımpara kağıdı izlenimi veren ve kaşıntılı olabilen belirgin bir pembe-kırmızı döküntüye neden olur.
Genellikle şişmiş bir dil, boğaz ağrısı, baş ağrısı ve ateş ile başlar. Döküntü enfeksiyondan iki ila beş gün sonra gelişir. Döküntü genellikle kulak ve boyun gibi vücudun diğer bölgelerine yayılmadan önce göğüs ve midede görülür.
Kızıl genellikle yaklaşık bir haftada düzelir, ancak çocuğunuzun kızıl olabileceğini düşünüyorsanız doktorunuza başvurmanız gerekir. Tedavide antibiyotikler tedavi etmek için kullanılır.
Tokatlanmış yanak sendromu
Tokatlanmış yanak sendromu, beşinci hastalık veya parvovirus B19 enfeksiyonu olarak da bilinir. Altı ila 10 yaş arası çocuklarda yaygın olan viral bir enfeksiyondur.
Her iki yanakta belirgin parlak kırmızı bir döküntü oluşmasına neden olur. Bu endişe verici görünebilir, ancak genellikle bir ila üç hafta içinde kendiliğinden düzelir.
Çocuğunuz kendini iyi hissediyorsa, okuldan uzak kalmasına gerek yoktur. Döküntü ortaya çıktığında, enfeksiyon artık bulaştırıcı değildir.
Ürtiker (kurdeşen)
Ürtiker - aynı zamanda kurdeşen olarak da bilinir. Vücudun sınırlı bir bölümünü etkileyen veya geniş alanlara yayılabilen kızarık, kabarık, kaşıntılı bir döküntüdür. Sıklıkla çocukları etkileyen yaygın allerjik bir cilt reaksiyonudur.
Gıda veya lateks gibi allerjenler, ısırganlar, ilaçlar gibi tahriş edici maddeler ve ısı veya egzersiz gibi fiziksel faktörler de dahil olmak üzere birçok durum ürtikeri tetikleyebilir. Bazen bir sebep tespit edilemez.
Döküntü genellikle kısa ömürlü ve hafiftir ve sıklıkla antihistaminikler ile kontrol edilebilir.
Uyuz
Uyuz, yoğun kaşıntılı bulaşıcı bir cilt hastalığıdır. Cilde giren küçük parazitlerden kaynaklanır.
Çocuklarda uyuz genellikle enfekte bir yetişkin veya çocukla uzun süre cilt-cilt teması yoluyla yayılır - örneğin, oyun veya sarılma sırasında.
Parazitler, deri kıvrımları gibi sıcak yerlerde, parmaklar arasında, tırnakların altında veya kalça kıvrımlarının çevresinde daha çok yerleşir. Genellikle ellerde avuç içinde veya ayak tabanlarında bulunan küçük kırmızı lekeler bırakırlar. Bebeklerde, kabarcıklar genellikle ayak tabanlarında bulunur.
Çocuğunuzun uyuz olduğunu düşünüyorsanız doktorunuza başvurun. Genellikle tehlikeli bir durum değildir, ancak tedavi edilmesi gerekir. Doktorunuz bir losyon veya krem reçete edecektir. Elbise ve yatak çarşafları sıcak suda yıkanmalı ve kızgın ütüyle ütülenmelidir.
Isı döküntüsü
Miliaria olarak da bilinen ısı döküntüsü, ciltte batma veya dikenli hislere neden olan küçük, kabarık kırmızı lekelerin kaşıntılı bir döküntüsüdür.
Cildin dış tabakasındaki (epidermis) ter kanalları tıkandığında ortaya çıkar. Vücudunuzun herhangi bir yerinde ısı döküntüsü çıkabilir, ancak yüz, boyun, sırt, göğüs veya uyluk en sık etkilenir.
Bebekler bazen normalden daha fazla terlerse - örneğin sıcak ve nemli olduğunda veya aşırı giyildiklerinde isilik oluşabilir. Ciddi bir durum değildir ve nadiren tedavi gerektirir.
Keratoz pilaris ("tavuk derisi")
Keratoz pilaris yaygın ve zararsız bir cilt durumudur. Üst kolların arkasındaki cilt, sanki kalıcı kaz sivilceleriyle kaplı gibi pürüzlü ve engebeli hale gelir. Bazen kalçalar, uyluklar, ön kollar ve üst sırt da etkilenebilir.
Keratoz pilaris tipik olarak çocuklukta başlar ve ergenlik döneminde kötüleşir. Bazı insanlar daha sonra düzelir ve hatta yetişkinlikte kaybolabilir.
Keratoz pilarisin tedavisi yoktur ve tedavi olmadan genellikle kendi kendine iyileşir. Bununla birlikte, çocuğunuzun döküntüsünü artırabilecek bazı sabunlar vardır. O nedenle, sabun yerine sabun olmayan temizleyiciler ve cildi nemlendirmek için yumuşatıcılar kullanılır. Doktorunuz uygun bir krem önerebilir.
Pityriasis rosea
Pityriasis rosea, vücutta geçici, kabarık, kırmızı pullu lekelerin oluşmasına neden olan nispeten yaygın bir cilt durumudur. Vakaların çoğu daha büyük çocuklarda ve 10 ila 35 yaşlarındaki genç yetişkinlerde görülür.
Döküntü çok kaşıntılı olabilir. Kaşıntıyı hafifletmek için yumuşatıcılar, steroid kremler ve antihistaminikler kullanılabilir. Döküntü genellikle yara izi bırakmaz, ancak cilt bazen daha sonra soluk bir renk alabilir.
Sedef hastalığı (psöriazis)
Sedef hastalığı, gümüş pullarla kaplı cildin kırmızı, pul pul, kabuklu lekelerine neden olan uzun süreli (kronik) bir cilt hastalığıdır.
Sedef hastalığının şiddeti kişiden kişiye değişir. Bazı insanlar için bu sadece deride küçük bir tahriştir, ancak diğerleri için yaşam kalitesi üzerinde büyük bir etkisi olabilir.
Sedef hastalığının tedavisi yoktur, ancak cilt lekelerinin semptomlarını ve görünümünü iyileştirmeye yardımcı olabilecek bir dizi tedavi vardır. Örneğin, cilde uygulanabilen yüzeyel kortikosteroidli krem ve merhemler yararlı olabilir.
Eritema multiforme
Eritema multiforme, herpes simpleks virüsüne karşı gelişmiş alerjik reaksiyonun neden olduğu bir deri döküntüsüdür (genellikle hafiftir).
Döküntü hedeflere benzer, koyu kırmızı bir merkez ve çevresinde solgun halka. Önce eller veya ayaklar, ardından uzuvlar, sonra vücudun üst kısmı ve yüz etkilenir.
Çocuğunuzda kızarıklık varsa ve iyi görünmüyorsa doktorunuza başvurun.
Nadir durumlarda, eritema multiforme, bir antibiyotik veya havale önleyici gibi bazı ilaçlara reaksiyonla tetiklenebilir. Bu daha şiddetli şekline Stevens-Johnson sendromu denir ve hayatı tehdit edebilir.
Saçkıran
Saçkıran, ciltte pullu, iltihaplı veya kaşıntılı olabilen halka benzeri kırmızı veya gümüş renkli bir yamaya neden olan oldukça bulaşıcı bir mantar enfeksiyonudur.
Saçkıran genellikle kolları ve bacakları etkiler, ancak vücudun hemen hemen her yerinde görülebilir. Diğer benzer mantar enfeksiyonları kafa derisi, ayaklar, kasık ve tırnakları etkileyebilir.
Saçkıran genellikle antifungal ilaçlarla kolayca tedavi edilebilir. Saç derisinin kabuklanmasına ve yamalı görünümüne neden olabilir.